ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΩΚΡΑΤΗΣ

Πρόλογος του ομώνυμου βιβλίου
Εκδόσεις Ρέμπελ 1999

Η συνάντησή μου με τη διδασκαλία του Osho ανέρχεται στα φοιτητικά μου χρόνια στη Ρώμη και ήταν μια πραγματική αποκάλυψη! Βρισκόμουν σε πλήρη πνευματική αναζήτηση τότε και η οντότητα του Osho φώτισε σαν αστραπή την εσωτερική μου πορεία. Η γνώση, η σοφία, η ψυχολογική κατανόηση, η ποίηση, η ευθύτητα, αλλά και το χιούμορ, όλα συγκεντρωμένα στο ίδιο άτομο.Έκτοτε άρχισα να διαβάζω με δίψα τα βιβλία του και να προσεγγίζω βαθύτερα τη ζωή και το έργο αυτής της μεγάλης σύγχρονης μορφής.Από την αρχή μου έκανε τεράστια εντύπωση η έντονη αντίθεση μεταξύ της προσωπικής μου αντίληψης του φαινομένου Osho και της παραμορφωμένης εικόνας που μετέδιδαν στην πλειοψηφία τους τα Μ.Μ.Ε..Αυτή η διαστρεύλωση των γεγονότων και του μηνύματος με έβαλε σε βαθιά ανησυχία για τη δύναμη που κατέχουν μερικοί να λογοκρίνουν και κατ’ουσία να αρνούνται την ελευθερία της έκφρασης. Παρά τις διάφορες συκοφαντίες, η αλήθεια είναι πως ο Osho δεν ίδρυσε ούτε μια νέα θρησκεία, ούτε μια νέα αίρεση. Προσωπικά συμφωνώ με τον Dott.Pirolamo, καθηγητή της ιστορίας των θρησκειών στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο, που ισχυρίζεται ότι το κίνημα του Osho ανήκει περισσότερο στο ρεύμα της ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού, παρά στον χώρο των νέων θρησκευτικών τάσεων.Ο ίδιος ο Osho διευκρινίζει: << Εμείς δε θέλουμε να προσυλητίσουμε κανένα. Θέλουμε απλά ο καθένας να είναι ο εαυτός του. Θέλουμε να αλλάξουμε όλες τις αρνητικές στάσεις ζωής που έχουν επιβληθεί στον άνθρωπο, κι έτσι να τελειώσει κάθε μορφή σκλαβιάς και να αρχίσει ο χορός, αυθόρμητα…Εγώ διδάσκω τη ζωή, διδάσκω την αγάπη, τη μουσική, διδάσκω τη σιωπή.Για μένα, αυτά είναι τα στοιχεία κάθε αυθεντικής θρησκευτικότητας.Όλα τ’άλλα είναι απλά ανοησίες..>> (Από το The Great Pilgrimage, 18). Δεν είναι λίγοι αυτοί που βεβαιώνουν ότι η διδασκαλία του Osho τους βοήθησε όχι να εγκαταλείψουν τη θρησκεία τους, αλλά να τη ζήσουν με τρόπο πιο αυθεντικό, πιο βαθύ…Σύμφωνα με τον Guido Tassinari, πρόεδρο του Ιστιτούτου Ουμανιστικής Ψυχολογίας του Μιλάνου, <<εκείνο που σκανδαλωδώς διακρίνει τον Osho δεν ήταν οι Rolls Royces, που αποτελούσαν μέρος ενός εξαιρετικά εκλεπτισμένου παιχνιδιού, αλλά το ότι είναι ο μόνος που προσφέρει μια πραγματικά εναλλακτική λύση στη σύγχρονη παγκόσμια κρίση>>. Εκείνη την εποχή ο Osho διέμενε στην νεοιδρυθείσα κοινότητα στο Oregon, όπου επιχειρείτο να υλοποιηθεί η πόλη πρότυπο, εμπνευσμένη από τις ανάγκες του “νέου ανθρώπου”.Το σχέδιο ήταν πολύ τολμηρό και επικίνδυνα επιτυχημένο για να επιτραπεί η ολοκλήρωσή του, που θα αποτελούσε ωρολογιακή βόμβα στην καρδιά της Αμερικάνικης αυτοκρατορίας. Αυτή η φλόγα θα μπορούσε ν’ανάψει πυρκαγιά ελπίδας σ’ολόκληρο τον πλανήτη. Έπρεπε πάσει θυσία να σβήσει το όνειρο.Έτσι και έγινε! Ακολούθησε η διάλυση της κοινότητας, η περιπετειώδης σύλληψη και απέλαση του Osho (για παραβίαση του νόμου περί μετανάστευσης!!!) και η αρχή της Οδύσσειας του Δασκάλου από χώρα σε χώρα, όπου συναντούσε τις πόρτες κλειστές (κάτω από εκβιαστικές πιέσεις της κυβέρνησης Ρήγκαν προς τις χώρες αυτές).Όλα αυτά τα γεγονότα ο αναγνώστης θα μπορέσει να τα διαβάσει στη λεπτομερή και τεκμηριωμένη έρευνα του παρόντος βιβλίου.
Όταν το Ριζοσπαστικό κόμμα (P.R.) της Ιταλίας προσέφερε την υποστήριξή του στον δίκαιο αγώνα των Sannyasin (μαθητών του Osho) για να επιτραπεί η είσοδος του Δασκάλου τους στην Ευρώπη, για μένα, που από καιρό συμμετείχα ενεργά στις πρωτοβουλίες αυτού του μικρού αλλά πρωτοποριακού κόμματος, ήταν κάτι περισσότερο από ευτυχής συγκυρία! Το πνευματικό συναντούσε το πολιτικό, δίνοντας μια νέα διάσταση και στα δύο…Το 32ο Συνέδριο του P.R. στη Ρώμη (26/2-1/3 ’87) χρωματίστηκε έντονα από την σημαντική παρουσία των sannyasin που πρωταγωνίστησαν. Θυμάμαι ζωηρά την έξαψη και τον ενθουσιασμό κατά τη συλλογή των υπογραφών που υποστήριζαν την αίτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο <<γιά την ελεύθερη διακίνηση των προσώπων και των ιδεών>>, καθώς και τη μεγαλειώδη εορταστική διαμαρτυρία-διαλογισμό στην πλατεία Πάνθεον της Ρώμης. Με αυτή την εκδήλωση, στις 25 Απριλίου του ’88, έκλεινε με επιτυχία η μεγάλη εκστρατεία της συνεργασίας σαννυάσιν και ραντικάλι, που διήρκεσε είκοσιπέντε μήνες! Η αποστολή χιλιάδων επιστολών στις εφημερίδες, τα άπειρα τηλεγραφήματα προς τους αρμοδίους, τα τηλεφωνήματα, η ύποστήριξη των διανοουμένων, οι πολιτικές πιέσεις στην επιτροπή εσωτερικών και συνταγματικών υποθέσεων της ιταλικής Βουλής και η απεργία πείνας του Majid και των άλλων συντρόφων, απέδιδαν τελικά τους καρπούς.Η ιταλική κυβέρνηση, αποδεχόμενη την παραίνεση του κοινοβουλίου να παραχωρήσει άδεια εισόδου στον Όσσο, δεσμευόταν να επανεξετάσει θετικά μια νέα πιθανή αίτηση.Το θέμα μετατοπιζόταν πλέον στην διάρκεια της αδείας… Κατά την εξέλιξη εκείνων των πυρετωδών γεγονότων είχα την ευτυχία να συναντήσω έναν από τους συγγραφείς του παρόντος βιβλίου, τον Andrea Valcharenghi (Swami Deva Majid).Ο Majid πρωτοστατούσε σ’αυτόν τον αγώνα και ήταν αυτός που με το πολιτική του πείρα συνέλαβε την ιδέα και πέτυχε την συνεργασία με το ριζοσπαστικό κόμμα. Ο Majid πριν πλησιάσει τη φιλοσοφία του Όσσο, στα τέλη του ’77, ήταν ένα έντονα πολιτικοποιημένο άτομο που διηύθυνε τις προοδευτικές εκδόσεις <<Re Nudo>> (Γυμνός Βασιλιάς), και που είχε ήδη δημοσιεύσει δύο βιβλία: το <<Underground και κλειστή γροθιά>>(1974) και το <<Μη μας υπολογίζεται>> (1977).Το βιβλίο του όμως που μου είχε κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση ήταν το <<Σε αναζήτηση του χαμένου Θεού/Εαυτού>> (εκδ.SugarCo, 1979) όπου περιγράφει τις πρώτες του εμπειρίες από την επαφή του με τον Osso. Πίσω από ένα γλυκύτατο και ήρεμο χαρακτήρα, που σε κατακτά αμέσως, ο Majid κρύβει μια πολύ ισχυρή θέληση με πλούσια οργανωτικά προσόντα.Το <<Liberation times>>,το μηνιαίο περιοδικό που διεύθυνε, αποτελούσε το σημείο αναφοράς καθ’όλη τη διάρκεια της ενημερωτικής εκστρατείας. Σε άρθρο του στο περιοδικό (Απρίλιος ’87,Ν6,συμπλήρωμα) έγραφε:<<..Υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο που αντιλαμβάνονται τη δραμματικότητα της ιστορικής στιγμής που ζούμε και βλέπουν στη διαλεκτική της ατομικής μεταμόρφωσης και της πολιτικής μεταμόρφωσης, της πνευματικής ανάπτυξης και της κοινωνικής δραστηριοποίησης, τον μόνο δρόμο σωτηρίας για την ανθρωπότητα>>.
Πέρασαν κάμποσα χρόνια από τότε και μπορείτε να φανταστείτε τη χαρά και τη συγκίνησή μου όταν ο φίλος εκδότης, Δημήτρης Ανδρίκογλου, μου ζήτησε να προλογίσω την ελληνική έκδοση του βιβλίου του Majid, που διηγείται την τραγική Οδύσσεια του Osho. Μαζί με τον ενθουσιασμό δεν κρύβω ότι αναδύθηκαν ανάμεικτα συναισθήματα που φώλιαζαν μέσα μου: ντροπή, αγανάκτηση, θυμό για τη μεγάλη αδικία που έγινε σ’ένα αθώο πνευματικό Δάσκαλο. Σ’αυτή την αδικία η χώρα μας διαδραμάτισε, δυστυχώς , έναν επονείδιστο ρόλο. Κατά δαιμόνια σύμπτωση, αυτή τη στιγμή που γράφω βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη τα γεγονότα της σύλληψης του Αμπτουλάχ Οτσαλάν. Η αμέλεια και τα τραγικά λάθη που οδήγησαν στη σύλληψη του Κούρδου ηγέτη, δικαίως ξεσήκωσαν τις συνειδήσεις, ντροπιασμένες και ταπεινωμένες από αυτή την υποτακτική συμπεριφορά των κρατούντων. Τι είχε απογίνει όμως το ελληνικό φιλότιμο και η παραδοσιακή φιλοξενία μας τον Μάρτιο του ‘86, όταν η τότε σοσιαλιστική κυβέρνηση, υποχωρώντας στις πιέσεις των Αμερικανών και των φονταμενταλιστών κληρικών, επέτρεπε τη βίαιη σύλληψη του Osho στην Κρήτη και την άμεση απέλασή του από την Ελλάδα; Σε τι ύπνο βαθύ έπλεε η διανόηση του τόπου (πλήν ελαχίστων εξαιρέσεων) και η κοινή γνώμη, όταν είκοσι ένοπλοι αστυνομικοί παραβίαζαν κάθε έννοια ανθρωπισμού, δικαίου και φιλοξενίας, για να συλλάβουν έναν ανυπεράσπιστο άνθρωπο που το μόνο του έγκλημα ήταν το θάρρος στην έκφραση της σκέψης του; Ποιά ήταν ακριβώς τα “θιγόμενα εθνικά συμφέροντα”, που επικαλέστηκαν οι ιθύνοντες για να δικαιολογήσουν τόση βαρβαρότητα; Τι φοβόντουσαν ακριβώς οι “μεγάλοι” και οι “ισχυροί” του κόσμου, στο πρόσωπο αυτού του ανθρώπου; Την απάντηση την δίνει ο ίδιος ο Osho :<<Οι φόβοι τους προέρχονται βασικά από το γεγονός ότι οι βάσεις τους είναι πλέον σαθρές, δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Εγώ αντίθετα μπορώ να σας προσφέρω όλες τις αιτίες για τις οποίες η ύπαρξή τους είναι ένα εμπόδιο στην πρόοδο του ανθρώπου. Κάνουν τα πάντα για να κρατήσουν τους ανθρώπους στο παρελθόν, για να τους εκμεταλλεύονται>>. Σίγουρα μια τέτοια ξεκάθαρη και έντονη αμφισβήτηση του κατεστημένου είναι πολύ επικίνδυνη για όποιον θέλει να κατέχει το πολιτικό και πνευματικό μονοπώλιο, εκμεταλλευόμενος την άγνοια, το φόβο και τις δυσειδαιμονίες των ανθρώπων. Στον πρωτοφανή πόλεμο εναντίον του “πνευματικού τρομοκράτη” Osho χρησιμοποιήθηκε κάθε μέσον: από την συκοφαντική προπαγάντα (που συχνά άγγιζε τόνους λιντζαρίσματος), μέχρι την νομικό-πολιτική δίωξη και τέλος την ύπουλη φυσική του εξόντωση.Φαίνεται ότι 2.500 χρόνια μετά τη δολοφονία του Σωκράτη οι σύγχρονες “δημοκρατίες” δεν μπορούν να ανεχθούν την κριτική και το ξεσκέπασμα της υποκρισίας τους.Το παρόν βιβλίο, με τις συνταρακτικές και διεξοδικές αποκαλύψεις του, έρχεται να αφαιρέσει και το τελευταίο φύλο συκής από την ένοχη αδιαφορία..
Πρέπει να ριχτεί άπλετο φως στην υπόθεση Osho. Ένα απλό συγνώμη δεν θα ήταν αρκετό βέβαια για να ξεπλύνει την ντροπή, αλλά τουλάχιστον θα μετρίαζε κάπως το βάρος από την καταταλαιπωρημένη εθνική μας αξιοπρέπεια…Πρέπει να τεθεί ένας φραγμός στον ασύστολο βιασμό της ελευθερίας της πνευματικής έκφρασης. Αυτοί που πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να θάψουν το όραμα του Osho κάτω από βουνά λάσπης ψεύδους, έχουν διαψευσθεί περίτρανα. Όπως ο ίδιος είχε προφητεύσει, όλο και περισσότεροι ευαίσθητοι άνθρωποι πλησιάζουν και ενσαρκώνουν τη διδασκαλία του. Ο “βρηχυθμός” του Osho, πιο ζωντανός από ποτέ, δεν είναι μια έκφραση μίσους, ούτε μια κραυγή θυμού. Είναι απλά η έκφραση της αγάπης που ανθίζει παραμερίζοντας όλα τα εμπόδια και η αγάπη τελικά θα νικήσει…


Γιάννης Αυγουστάτος
ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής